Κώστας Μπαλαφας

Ατομικές εκθέσεις / Έργα:

Στο χώρο της φωτογραφίας τον συναντούμε το 1939 στα Γιάννενα, όπου έζησε τον πόλεμο του 1940 και πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση 1941-44. Φωτογράφισε τον ένοπλο αντάρτικο αγώνα κατά των κατακτητών και τον αποτύπωσε στο φωτογραφικό λεύκωμα Το Αντάρτικο στην Ήπειρο.

 Η Ελληνίδα μάνα από τον φακό του Κώστα Μπαλάφα

Έκθεση φωτογραφίας του φωτογράφου Kώστα Μπαλάφα παρουσίασε η φωτογραφική ακαδημία Leica Academy, στον εκθεσιακό της χώρο από τις 4 Μαΐου έως τις 31 Μαΐου του 2001. Η έκθεση περιελάμβανε πενήντα φωτογραφίες που καταγράφουν το δυναμικό παρόν της Ελληνίδας μάνας κατά την περίοδο της κατοχής και του εμφυλίου πολέμου, καθώς επίσης και τη δύσκολη περίοδο της ανασυγκρότησης.

Πρόσωπα στη σκιά

Η έκθεση με τίτλο «Πρόσωπα στη Σκιά», συγκέντρωσε σε εξήντα έξι φωτογραφικά έργα τις κορυφαίες εκείνες στιγμές της συνάντησης των Βούλα Παπαϊωάννου, Δημήτρη Χαρισιάδη και Κώστα Μπαλάφα, τριών φωτογράφων που σημάδεψαν με μοναδικό τρόπο τις δύσκολες για την Ελλάδα δεκαετίες του '40 έως και του '60. Αυτό που είναι σημαντικό σε αυτές τις φωτογραφίες είναι πως στα πρόσωπα των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών αποτυπώνονται οι ιδιαίτερες ατομικές ιστορίες τους και μαζί τα προσωπικό οραμάτων ίδιων των φωτογράφων για τη ζωή και την ανθρωπότητα. Η έκθεση αυτή του φωτογραφικού αρχείου του Μουσείου Μπενάκη και του Φωτογραφικού Κέντρου Αθηνών διήρκεσε από τις 19 Φεβρουαρίου έως τις 15 Μαρτίου του 2002.

Τα αντίρροπα ρεύματα του Αχελώου

Ο Αχελώος κατέχει ιδιαίτερη θέση στο έργο του Μπαλάφα, ως εξαιρετικά πειθαρχημένη φωτογράφηση για τις καλλιτεχνικές του συνήθειες και ακόμη ως μοναδική καταγραφή τεχνικού έργου για τα ελληνικά χρονικά

της περιόδου. Πηγαινορχόταν τακτικά για τρία χρόνια στο εργοτάξιο, συλλέγοντας 700 περίπου διαφάνειες που ξεδιπλώνουν ανάγλυφα και με συνοχή τη μορφή του έργου. Στο έργο Αχελώου-Κρεμαστών ο Μπαλάφας

μοιάζει να αναζητά το λεπτό σημείο δυναμικής ισορροπίας ανάμεσα στα αντίρροπα ρεύματα τεχνολογίας και παράδοσης, φύσης και πολιτισμού. Πρόκειται για την πρώτη δημοσιοποίηση έγχρωμης εργασίας του. Στην έκθεση του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης παρουσιάστηκαν περίπου 160 έργα ενώ ταυτόχρονα κυκλοφόρησε το ομότιτλο λεύκωμα. Η έκθεση διήρκεσε από τις 20 Δεκεμβρίου του 2002 μέχρι τις 11 Φεβρουαρίου του επόμενου έτους.

 Φωτογραφικές Μνήμες από τη Σύγχρονη Ελλάδα

Το Μουσείο Μπενάκη τίμησε το μεγάλο φωτογράφο με μία έκθεση που άρχισε στις 4 Φεβρουαρίου του 2003 και τέλειωσε στις 2 Μαρτίου του ίδιου έτους. Μέσα από τα 80 έργα της έκθεσης, που κάλυπταν τη μεταπολεμική περίοδο με αφετηρία τα χρόνια της Αντίστασης, ο φωτογράφος κατέγραψε με το θαυμασμό ενός παιδιού και το ένστικτο του καλλιτέχνη, το σφυγμό του ελληνικού χώρου, από τις αλυκές του Ιονίου ως τα λιγνιτωρυχεία του Αλιβερίου και από τα χειμαδιά της Ηπείρου ως τα σιδηρουργεία της Αθήνας. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης προβλήθηκε το βραβευμένο ψηφιακό ντοκιμαντέρ «Ο Φωτογράφος, ο Άνθρωπος και ο Τόπος του» του σκηνοθέτη και πανεπιστημιακού Γιάννη Σκοπετέα.

Έκθεση Φωτογραφίας του Κώστα Μπαλάφα στα Ιωάννινα

Το 2004 σ’ έναν επιβλητικό αρχιτεκτονικά χώρο, πραγματοποιήθηκε η έκθεση φωτογραφίας του Κώστα Μπαλάφα, με θέμα “Γυναίκες της Ηπείρου”, στο κέντρο πολιτισμού της Μονής Περιστέρας – Δουρούτης στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

Το Μέτσοβο

Ο σπουδαίος φωτογράφος Κώστας Μπαλάφας, συγκεντρώνει στο βιβλίο "Το Μέτσοβο που Χάνεται", την συλλογή του, που χρονολογείται από την δεκαετία του '60, για το Μέτσοβο, μία από τις ομορφότερες περιοχές της Ελλάδας. Το εντυπωσιακό περιβάλλον, αλλά κυρίως τα πρόσωπα και η βαθιά τους σχέση με τον τόπο, ενδιαφέρουν τον φωτογράφο. Εικόνες σκληρής δουλειάς, μόχθου και καθημερινής αγωνίας, συνήθειες καθημερινές, αλλά και σκηνές χαράς είτε πρόκειται για τα παιδικά παιγνίδια στο χιόνι, είτε για την χαρά της γαμήλιας ετοιμασίας. Η Έκθεση Φωτογραφιών εκτίθεται στον Εκθεσιακό Χώρο του Συνεδριακού Κέντρου "Διάσελο" από τις 4 Νοεμβρίου του 2005 μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου του 2006.

 Φωτογραφικό οδοιπορικό στο Άγιον Όρος, 1969-2001

Το Μουσείο Μπενάκη σε συνεργασία με την Αγιορείτικη Φωτοθήκη διοργάνωσε έκθεση του Κώστα Μπαλάφα με τίτλο «Φωτογραφικό οδοιπορικό στο Άγιον Όρος, 1969-2001» που διήρκεσε από τις 13 ιουλίου έως τις 3 Σεπτεμβρίου του 2006. Στην έκθεση περιλήφθησαν αποσπάσματα από συνεντεύξεις του Κώστα Μπαλάφα οι οποίες είχαν κινηματογραφηθεί από τον Άγγελο Παπαστεφάνου. Τόσο η φωτογράφηση του Κώστα Μπαλάφα όσο και η υλοποίηση του βιβλίου για το οδοιπορικό στο Άγιον Όρος έγινε με την πολύτιμη συμπαράσταση του Ιερομόναχου ιουστίνου Σιμωνοπετρίτη.

 Φωτογραφικές μνήμες από τη Νεότερη Ελλάδα

Οι φωτογραφίες ανήκουν από το 2003 στο φωτογραφικό αρχείο του Μουσείου Μπενάκη, μετά από δωρεά τους από τον φωτογράφο προς το μουσείο, και έχουν ευγενώς παραχωρηθεί για του σκοπούς της έκθεσης. Η έκθεση φιλοξενήθηκε στον Πολυχώρο εκδηλώσεων του κτιρίου διοίκησης της Ελληνικής Τράπεζας της Λευκωσίας από την 1η Νοεμβρίου 2006 έως την 1η Δεκεμβρίου 2006.

 Φωτογραφικές μνήμες από τη σύγχρονη Ελλάδα

Ο Κώστας Μπαλάφας είναι ένας γνήσια λαϊκός καλλιτέχνης, αφενός γιατί ο λαός είναι ο βασικός πρωταγωνιστής των φωτογραφιών του, αφετέρου γιατί σ' αυτόν κυρίως απευθύνεται αυτό το έργο. Εκτός από ανεξάντλητη πρώτη ύλη δηλαδή, οι άνθρωποι του λαού αποτελούν και τον τελικό αποδέκτη του έργου του. Η θεματική του έργου του, με ελάχιστες ίσως μικρές παρενθέσεις, είναι αξιοσημείωτα συνεχής και συνεπής, και υπήρξε κατά βάση η καταγραφή της μεταπολεμικής ελληνικής κοινωνίας σε κάθε της έκφανση και αυτό φαίνεται μέσα από αυτό το βιβλίο. Εκδότης είναι το Μουσείο Μπενάκη.

 Τα νησιά

Από την ηπειρωτική κι ορεινή Ελλάδα των Μετεώρων και της Ηπείρου στα αλμυρά, ξερά τοπία των νησιών. Ο σπουδαίος φωτογράφος αποτυπώνει σε περισσότερες από τριακόσιες ασπρόμαυρες φωτογραφίες, τραβηγμένες μεταξύ των δεκαετιών του 50 και του 70 στιγμιότυπα και αφηγείται ιστορίες είτε όταν φωτογραφίζει τις χαμένες πια αλυκές της Λευκάδας ή το πανηγύρι στην Όλυμπο της Καρπάθου. Και κυρίως συλλαμβάνει και μεταδίδει ακαριαία την ουσία των ελληνικών τόπων και των προσώπων τους. Είναι των εκδόσεων Ποταμός.

 Μέτσοβο

Ο Κώστας Μπαλάφας φωτογράφισε τον ένοπλο αντάρτικο αγώνα κατά των κατακτητών και αυτό αποτυπώνεται σε αυτό το βιβλίο. Είναι των εκδόσεων Ποταμός.

Μετέωρα

Μέσα από το πλούσιο φωτογραφικό υλικό του βιβλίου προβάλλεται η αγιομετεωρίτικη μοναχοπολιτεία των Σταγών, όπως την αποτύπωσε και την απεικόνισε, με νοσταλγία και λυρισμό, με μοναδική καλλιτεχνική δεξιότητα και ευαισθησία ο φωτογραφικός φακός του Κώστα Μπαλάφα. Είναι των εκδόσεων Ποταμός.

 Ήπειρος

Το ηπειρώτικο τοπίο το συνθέτουν βουνά με πανύψηλες κορφές, βαθιές χαράδρες και απότομες βουνοπλαγιές που του δίνουν μια σπάνια φυσική ομορφιά και υποβλητική στιβαρότητα. Όλα αυτά μέσα από τη ματιά του Κώστα Μπαλάφα, του «υμνωδού του έπους της Ηπείρου και των ανθρώπων της». Είναι των εκδόσεων Ποταμός.

 Το αντάρτικο στην Ήπειρο

Το αντάρτικο στην Ήπειρο όπως το έζησε και το φωτογράφησε ο Κώστας Μπαλάφας την περίοδο 1940-1944. Έχει συνεργαστεί με το Σπύρο Μελετζή, τον άλλο φωτογράφο της Αντίστασης, και προσέφεραν και οι ο ένα σημαντικό ντοκουμέντο στην υπηρεσία της μελέτης αυτής της τραγικής όσο και λαμπρής σελίδας της ιστορίας αυτού του τόπου.

 Φωτογραφικό οδοιπορικό στο Άγιον Όρος 1969-2001

Είναι ένα πολύ σπουδαίο βιβλίο στο οποίο υπάρχει πλούσιο φωτογραφικό υλικό στο οποίο αποτυπώνεται το οδοιπορικό του Κώστα Μπαλάφα στο Άγιον Όρος. Εκδότης είναι το Μουσείο Μπενάκη.

Αφιέρωμα στη μάνα

Ένας από τους βιωματικούς εκείνους προβληματισμούς που ανακύπτουν αδιάκοπα στο έργο του Κώστα Μπαλάφα, είναι η Ηπειρώτισσα γυναίκα, η Ελληνίδα μάνα. Η ανώνυμη γυναίκα που αναδύεται μέσα από το ομιχλώδες πολιτικό και κοινωνικό τοπίο της μεταπολεμικής ελληνικής αρχίας σαν πραγματική τραγική μορφή. Ο Κώστας Μπαλάφας, αδιάφορο σε ποια περιοχή της Ελλάδας φωτογραφίζει, ποιο συγκεκριμένο έθιμο ή τοπίο έχει κεντρίσει το αισθητήριο του, πάντα αφουγκράζεται και αρατηρεί αυτή την ανώνυμη Ελληνίδα μάνα, την μάνα δηλαδή του ελληνικού λαού. Είναι των Leica Academy Editions.

Τα αντίρροπα ρεύματα του Αχελώου

Είναι το βιβλίο που εκδόθηκε από την ομώνυμη έκθεση του Κώστα Μπαλάφα στη Θεσσαλονίκη το 2002. Εκδότης είναι το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.

 Επαγγελματική δραστηριότητα:

Από το 1951 εργάστηκε στη ΔΕΗ και τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο του τον διέθεσε στη φωτογραφία.

 Άλλες δραστηριότητες:

Διαλέξεις για την Φωτογραφία

Η εικόνα είναι, ίσως, το πρώτο μέσο που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος,για να καταγράψει παραστατικά τις ιδέες του, να διακινήσει τις σκέψεις του, ακόμα να εκφράσει τα συναισθήματά του, μια πρώτη μορφή γέννησης της τέχνης στον εικαστικό χώρο. Η φωτογραφική εικόνα που μας ενδιαφέρει περισσότερο έχει μέσα της την μαγεία της αλήθειας και της πραγματικότητας, είναι γέννημα του μηχανοκίνητου αιώνα μας, παιδί της επιστήμης και της τεχνολογίας, που ως τώρα ολλά έχει προσφέρει στην τέχνη και τη ζωή και περισσότερα υπόσχεται. Όλα αυτά τα θέματα πραγματεύεται ο Κώστας Μπαλάφας στις διαλέξεις του. Είναι των Leica Academy Editions.

 Διαλέξεις για την Πολιτιστική μας Κληρονομιά

Πρωταρχικό χρέος του κάθε καλλιτέχνη, πέρα από κάθε είδους άλλη αναζήτηση, είναι να καταχωρίσει στο έργο του τον τόπο και την εποχή του. Χρειάζεται μια γνήσια, αφτιασίδωτη καταγραφή, που να βασίζεται στην αλήθεια για τον κόσμο που φεύγει και εκείνον που παίρνει την θέση του, με απόλυτα συνειδητή γνώση, απεριόριστη αγάπη, διακριτικότητα στην προσέγγιση και ακόμα με βήματα αργά και σοβαρά, με σεβασμό στην αλήθεια και την ποιότητα. Ένα πολύ σημαντικό θέμα προσεγγίζει ο Κώστας Μπαλάφας σε αυτές τις διαλέξεις του. Είναι των Leica Academy Editions.

 Διαλέξεις για τον Κινηματογράφο

Ο κινηματογραφιστής Κώστας Μπαλάφας, πιστός δημιουργός, έχει πραγματοποιήσει εκτενή λαογραφική καταγραφή στα ήθη και στα έθιμα του Ηπειρωτικού χώρου. Μέσω από αυτή τη σειρά των διαλέξεων ο μεγάλος δημιουργός μιλάει για διάφορα θέματα που αφορούν τον κινηματογράφο, αφού για τον ίδιο εκεί που σταματάει η φωτογραφία αρχίζει ο κινηματογράφος. Είναι των Leica Academy Editions.

 Λοιπές πληροφορίες:

Κώστας Μπαλάφας και κινηματογράφος:

Αφιέρωμα στον Μπαλάφα. Το 1985 η Πάλμα Βέρα σκηνοθέτησε ένα 30λεπτο ντοκιμαντέρ με τίτλο «Κώστας Μπαλάφας» αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του σπουδαίου δημιουργού. Το μοντάζ της ταινίας έκαναν ο Ανδρέας Σινάνος και ο Γιάννης Δασκαλοθανάσης και αφηγήτρια ήταν η Τιτίκα Βλαχοπούλου. Η ταινία συμμετείχε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 1985 εκτός συναγωνισμού.

Ο Φωτογράφος, ο Άνθρωπος κι ο τόπος του

Το 1999 ο Γιάννης Σκοπετέας σκηνοθέτησε ένα 20λεπτο ντοκιμαντέρ για το φωτογράφο Κώστα Μπαλάφα. Είναι μια κινηματογραφική προσέγγιση του φωτογραφικού έργου του μεγάλου Έλληνα φωτογράφου και ταυτόχρονα ένα δοκίμιο για την κινηματογραφική αφήγηση, τη σχέση κινούμενης-ακίνητης εικόνας και τη φωτογραφική αισθητική της νεωτερικότητας. Ο σκηνοθέτης και ερευνητής Γιάννης Σκοπετέας ψηφιοποίησε τις σπουδαιότερες φωτογραφίες του Κώστα Μπαλάφα, καθώς και πρωτότυπο ηχητικό και φωτογραφικό υλικό που τράβηξε ο ίδιος. Χρησιμοποιώντας συνηθισμένους υπολογιστές και ευρέως διαδεδομένα προγράμματα εικόνας που περιείχαν όλες τις κανονικές κινηματογραφικές τεχνικές έφτιαξε στην Αθήνα και στο Λονδίνο το πρώτο ελληνικό ψηφιακό ντοκιμαντέρ.

Αν και το ντοκιμαντέρ δημιουργήθηκε κυριολεκτικά μέσα στο σκληρό δίσκο του Η/Υ, ακολουθεί όλους τους κινηματογραφικούς κανόνες της αφήγησης και του μοντάζ και καταφέρνει αυτό που μοιάζει αδύνατο: να κάνει τις αυθεντικές στατικές φωτογραφίες του Κώστα Μπαλάφα, να μοιάζουν με πλάνα κινούμενης εικόνας! Με αυτό τον τρόπο και το ντοκιμαντέρ παρακολουθείται με αμείωτο ενδιαφέρον και η καλλιτεχνική αξία των φωτογραφιών τονίζεται ακόμη περισσότερο. Το εν λόγω ντοκιμαντέρ βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Δράμας 1999 με εύφημο μνεία στην κατηγορία ντοκιμαντέρ και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1999 πήρε Κρατική Διάκριση στην κατηγορία ταινίας μικρού μήκους.

Posted via DraftCraft app